Moryayla’ ya dün hava karardıktan sonra varabildim.Hemen kamp faaliyeti ve hafif atıştırma ile uyuma moduna geçtim.Toplam rotanın 60 küsür kilometresinin 45 kilometresi Ovit Dağı’na tırmanış olunca bayağı yorulmuş olacağım ki,tabiri caiz ise yattığım yeri beğenmedim,bacaklarım ağrıyor.Bu şekilde uyudum,kaç saat uyudum bilmiyorum ama gecenin bir vakti matın patlak olduğunun farkına vardım.Küçük bir araştırma ile sebebini hemen anladım,matın kenarında duran şort kemerinin metal bölümü matı patlatmış.
Sağlık olsun, sabahı böyle ettim.
Sabah çok erken uyandım,hemen yakınımda Ovit’in soğuk suları ile elimi yüzümü yıkayarak iyice kendime geldim sonra da kahvaltı işine giriştim.Kahvaltı ve toparlanma derken saat 06:30 oldu,bu gün erken yola çıkmalıyım çünkü 2018 yılı rekorumu egale etmek için 3200 metredeki Çengovit Buzul Gölleri’ne tırmanacağım.
Bu günkü programda Çengovit Buzul Gölleri,Çoruh Vadisi ve İspir olacak.O yüzden zorlu coğrafyada bir an önce harekete geçmeliyim.
3 ncü Gün Moryayla-Çengovit Buzul Gölleri-Yeşilyurt-Çoruh Vadisi-İspir:
Moryayla Köy Konağı.
Akşam köy konağının bahçesinde 2018 yılında olduğu gibi aynı yere kamp yaptım.
Kahvaltımı yaparken sabah yürüyüşüne çıkan bir vatandaş ile biraz sohbet ettik,evi hemen yakınımdaymış,Çengovit Buzul Gölleri (Yedigöller)’e çıkacağımı duyunca istersen çantaları bana bırak, dönüşte alırsın deyince kıramadım kendisini!!!! (2018’de Köy Konağının açık camından içeri bırakmıştım).Bana yeter malzemeleri alıp Çengovit Buzul Gölleri’ne çıkmaya hazırım.
Moryayla.
Akşam hava karardıktan sonra vardığım Moryayla ışıkları ile tanıtmıştım Moryayla’yı şimdi de Çengovit Buzul Gölleri’ne çıkış yolundan uzaktan görünüş hali ile biraz Moryayla’dan bahsetmek isterim.
Moryayla: Erzurum ilinin İspir ilçesine bağlı 2300 rakıma sahip bir mahallesidir. Yerleşimden Osmanlı kaynaklarında “Madur” adıyla bir köy olarak bahsedilmektedir. Erzurum iline 156 km, İspir ilçesine 30 km uzaklıktadır. Yerleşimin yakınlarından Çoruh Nehrini besleyen kollardan olan Moryayla deresi akmaktadır. Bu derede kırmızı benekli alabalık bulunmaktadır.Mahallenin iklimi, karasal iklim etki alanı içerisindedir.Yerleşim yoğun olarak göç vermiştir. Özellikle kış aylarında yerleşim tamamen boşalmaktadır. Havaların iyileştiği dönemlerde nüfusta mevsimsel artış görülmektedir.
Çengovit Buzul Gölleri (Yedigöller)Yolu Ve Ovit Dağı.
Moryayla-Yedigöller arası 8 kilometre. Yolun durumu ise sert,
taşlık ve sarsıcı, üstelik büyük bölümünden bir gün önce dozer geçmiş,düzeltmeye çalışmış, bu yoldan Ovit Dağı derinliklerine tırmanmaya çalışıyorum.Zor oluyor, çoğu yerde bisikletimi elde taşımak zorundayım ama sıkıntı yok. Ovit Dağı’na tırmanırken biraz
Ovit Dağı’ ndan bahsetmek isterim.
Ovit Dağı: Karadeniz Bölgesinde Rize ve Erzurum arasında Karadeniz
dağ silsilesi içinde bulunmaktadır. Ovit Dağı Geçidi Doğu Karadeniz bölgesinin en yüksek geçididir.Geçidin rakımı 2640 metredir,aynı rakımda Ovit Yaylaları bulunmaktadır. Gündeme genellikle çığ ve yoğun kar yağışı ile gelir. Senenin yaklaşık altı ayı bu dağın yolları kapalıdır.
Geride Bıraktıklarım.
Çengovit Buzul Gölleri (Yedigöller)’e sabırla ve zevkle tırmanırken arada sırada arkamda bıraktığım manzaralara da bakıyorum.Manzaranın ve atmosferin tadını çıkarmaya çalışıyorum.
Kaçkar Dağları ve Çengovit Buzul Gölleri.
Ovit Dağı’ nda Kaçkar Dağları istikametine doğru yol almaktayım.
Çengovit Buzul Gölleri’ne ulaşacağım iki tepe arasındaki yol artık görüş alanımda,
o yolun bitiş noktasında Çengovit Buzul Gölleri olduğunu,Kaçkar Dağlarının muhteşem görüntüsü olduğunu gayet iyi biliyorum.Kaçkar Dağları istikametine giderken biraz Kaçkar Dağlarından bahsedeyim.
Kaçkar Dağları: Türkiye’nin kuzeyinde, Doğu Karadeniz sahili boyunca uzanan
bir dağ sırası. Kuzey Anadolu Dağları’nın doğudaki bölümünü oluşturur.
Doğusundaki birçok zirvesi 3500 m üzerindeyken, batı kesimi 2000 m
yüksekliğe kadar ulaşır.
Buraya Kadar!!!
Bu bölümde dikkatli yol alıyorum,çoğu zaman bisikleti ittirmekle meşgulüm.Bir gün önce dozerin geçmiş olması çoğu yerde taşların yerinden oynamasına ve yolda tuzak boşluklar oluşmasına neden olmuş.İşte ne olduysa o anda oldu,bisikleti ittirirken o tuzak boşlukların içine sağ ayağım girdi ve acı içinde burkuldu.Bisiklet bir tarafa ben bir taraf düştük.
Hemen kendimi toparladım,kırık olmadığını anlamam çabuk oldu, acının şiddetinden çıkık olmadığını ama sağlam bir burkulma olduğunu anladım.Hemen sekerek yolun sağında bulunan küçük dereciğe indim, Ovit Dağı’nın buz gibi sularına ayağımı sokarak 1 saate yakın soğuk kompleks yaptım.Yalnızım ve doğru hareket etmeliyim.
Ben 2950 metredeyim, Çengovit Buzul Gölleri 3200 metrede, elimi uzatsam yakalayacağım.Yaklaşık 2 km yolum kalmış ama doğru karar vermem gerek.
Ya riske girip sekerek ve acı içinde tırmanmaya devam edecek, sonucu düşünmeyecek yada buraya kadarmış deyip geri döneceğim.
Makul olanda karar kıldım,2018’de Çengovit Buzul Gölleri ile tanışmıştım,görmüş hayran kalmıştım. Demek ki bu yıl nasip değilmiş,riske girmenin anlamı yok,2950 metreden geri dönüyorum, ayak bana gerekli.
Çengovit Buzul Gölleri (Yedigöller).
Hedeflediğim ve 2 nci defa çıkmak istediğim, 2018 rekorumu egale etmek istediğim 3200 metredeki Çengovit Buzul Gölleri’ne maalesef bu yıl ulaşamadım,bazen hiç, bazen bir defa kısmet olur. Bana 1 defa kısmet oldu ama buraya kadar gelmişken Çengovit Buzul Gölleri’nden bahsetmek isterim, tabii ki 2018 yılında ilk defa çıktığım ve hayran kaldığım hali ve saklayacağım bu fotoğraf ile.
Çengovit Buzul Gölleri (Yedigöller): Rize-Erzurum sınırında,
Ovit Dağı zirvesi ile Kaçkar Dağları’ nın güneyinde yer almaktadır.
Türkiye’nin bakir coğrafyalarından Ovit Dağı’ nın güney yamaçları, volkanik gölleriyle mutlaka keşfedilmesi gereken bir bölgedir. Burada dağların yüksekliği zaman zaman
4000 m. yi bulurken, küçüklü büyüklü tepeler arasında
turkuaz renkli volkanik göller yer almaktadır. 3200 metrede değişik boyutlarda 11 gölden oluşan Yedigöller’ e normal bir otomobille gitmek mümkün değildir.Ancak uygun bir arazi aracıyla, stabilize yollardan göllere ulaşılabilmektedir.
Dağcıların gözde mekanı olan bu bölge, Türkiye’de yeterince tanınmamıştır. Yedigöller’ e gelmek için en iyi zaman, haziran ayının on beşinden sonrası ve ağustos ayının sonlarıdır.
Kaynakça; Erzurum Gezi Rehberi Kitabı Tablet İletişim Yayınevi.
Dönüş Yolu.
Bu tarz sert zeminli yollarda tırmanış nasıl riskliyse iniş daha da riskli.Bunu iyi bildiğimden ve ayağımın geçmeyen ama soğuk su kompleksi ile azalan ağrısıyla dikkatli ve yavaşça Moryayla’ya süzülmeye başladım.Saat 11:00 gibi tırmanmaya başladığım Moryayla’ya geri döndüm.
Moryayla ve Ayrılış Fotoğrafı.
Moryayla’ya varır varmaz çantalarımı, bıraktığım arkadaştan teslim aldım.Hemen akşamdan ıslanan ve sabah kurutmadan topladığım çadırımı güneşe yaydım ve gece kemerimin patlattığı matımı onardım.Bakalım mat tekrar fire verecek mi? çünkü delik iki ayrı nokta da.İşim bitince toparlandım ve İspir yönüne harekete hazırım.O an aklıma geldi,kamp yeri ayrılış fotoğrafı almamıştım.Öğle vakti Moryayla kamp yeri ayrılış fotoğrafı alarak Moryayla’ya veda ettim.
Moryayla ve Çengovit Buzul Gölleri.
Moryayla ve Çengovit Buzul Gölleri’ne 2 yıl önce de ve bu yılda Çayırözü-Ulutaş tarafından giriş yapmış ve çıkmıştım. Bu yıl çıkışım Yeşilyurt istikametinden olacak.Yeşilyurt yönüne ilerlerken geride bıraktığım Moryayla’ya ve aksilik sonucu bu yıl erişemediğim Çengovit Buzul Gölleri tarafına el sallayarak veda edip,yönümü Çoruh Vadisine çevirdim.
Moryayla-Yeşilyurt Yolu.
Moryayla-Yeşilyurt arası 15 kilometre.Bu 15 kilometre boyunca Kaynakbaşı ve Düzköy mıntıkaları var ve coğrafya bir harika.Bu güzel coğrafyada iniş ağırlıklı yol alırken manzaranın keyfini çıkarmamak elde değil.Manzara hafiften ağrıyan ayağımın ağrısını bile unutturdu.
Çoruh Vadisi.
Düzköy’ü geçip te hafiften aşağıya inerken önüm sıra harika manzaralar ile karşılaştım.Hemen önümde Çoruh Nehri ve onun aşındırdığı Çoruh Vadisi şimdiden görülmeye değer görüntüler sunmakta.
Yeşilyurt.
Bir noktaya geldiğimde ise çok güzel bir manzara ile karşılaştım.Hemen aşağım da Yeşilyurt köyü ve daha aşağılarda ise Çoruh Vadisi.
Yeşilyurt Köyü Erzurum ilinin İspir ilçesine bağlıdır. İspir’in Kuzey Kuzeydoğu yönünde 9 km uzağında yer alır. Erzurum il merkezinin ise Kuzey Kuzeybatı yönünde 75 km uzağında bulunur.
Çoruh Vadisi’ne İniş.
Yeşilyurt köyüne kadar iniş yaptım ama daha sonrasında çok keskin virajlara sahip bir yolda bol eğimle birlikte Çoruh Vadisine inişe devam ettim.Heyecan,adrealin,dikkat hepsi tavan yaptı.Bir ara virajların hiç bitmeyeceğini sandım.
Çoruh Nehri ve Vadisi.
Kısa sayılabilecek ama sert iniş ile (bana bayağı uzun geldi) Çoruh Vadisine ulaştım. Şimdi vadi boyunca İspir’e yol alacağım.Çoruh Nehri ile bu 3 ncü tanışmam oldu.
Çoruh Nehri : Karadeniz Bölgesinin en doğusunda yer alan nehir. Karadeniz bölgesinin doğusundadır. Uzunluğu 466 kilometredir. Bunun 442 kilometresi Türkiye sınırları içinde, 24 kilometresi Gürcistan sınırları içerisindedir. Mescit Dağlarının batı yamaçlarından çıkar. Çoruh Dağlarının vadilerinden geçerek batıya doğru devam eder.Bayburt yakınlarında kuzeye doğru yönelir. Rize Dağlarının güney vadilerine ulaştıktan sonra batı yönünden gelen Pulur Suyu ile birleşerek doğuya doğru yön değiştirir. İspir’den Yusufeli’ nin güney yakınından geçtikten sonra sağ taraftan Oltu Çayını,Artvin’ e varmadan Şavşat Suyunu alarak 90°’lik bir açı ile kuzeye yönelir. Borçka’da kuzeydoğuya yönelerek Muratlı’ yı geçtikten sonra Gürcistan sınırları içerisine girer ve Batum’ un güneyinden Karadeniz’ e dökülür.
Karadeniz’in Tünelleri.
Karadeniz’in tünelleri, yolları bitmez,ben de İspir yolunda bu günlük ilk ve son tünelim ile tanışmış bulunmaktayım.
İspir.
Çoruh Nehrinin akış istikametinin tersine bir süre daha yol aldıktan sonra İspir’deyim. Bu gece İspir’de konaklamayı düşünüyorum. Kalacağım İspir ilçesinden bahsetme zamanı geldi sanırım.
İspir: Doğu Anadolu’ yu Doğu Karadeniz kıyılarına ve Kafkaslara bağlayan, tarihin çeşitli dönemlerinde askeri ve ticari amaç ile kullanılan doğal ve tarihi yollar üzerindedir.Erzurum il merkezinin 143 km kuzeyinde yer almaktadır. Meyve ve sebze bakımından zengindir. Dut ve dut mamulleri (pestil, kuru dut, pekmez, köme vs.) en önemli geçim kaynaklarından biridir. Bölgede fasulye yetiştiriciliği yaygındır ve “İspir Fasulyesi” yurt genelinde meşhurdur.Kaynakça;İspir Kaymakamlığı.
İspir Kalesi ve İspir’de Konaklama.
İspir’e İspir Kalesi altından giriş yaptım,o yüzden bu görsel ile birlikte biraz kale hakkında bilgi verip sonra İspir’de ne yaptım anlatırım.
İspir Kalesi;İspir ilçesinde bulunan kalenin 12. yüzyılda bu bölgede hüküm süren İlhanlılar tarafından yapıldığı sanılmaktadır.
Kalede, günümüze kadar gelebilen bir kitabe bulunmadığından yapım tarihi ile ilgili net bir bilgi elde edilememiştir. Kale, 16. yüzyılda Osmanlı Padişahı Kanuni Sultan Süleyman tarafından onartılmıştır. Kalenin temeli, Çoruh nehrinden toplanan taşlardan yapılırken, üst duvarların inşasında blok kesme taş kullanılmıştır. Kale içerisinde bulunan mescidin minaresi, aynı zamanda kalenin gözetleme kulesi olarak hizmet vermiştir.
Kaynakça; Türkiye Kültür Portalı.
İspir’de Konaklama:İspir’e aşırı sıcak ile beraber vardım.Önceliği çantalarda biriken önceki günkü yağmurun çamuru ve bu günde topraklı yolun tozundan arındırmak için benzin istasyonunda temizlik harekatına giriştim.İlk düşüncem ve planım erzağımı alıp Özbağ bölgesinde kamp yapmaktı.Ancak her yere bastığımda ayağım sızladığından bu plandan vazgeçip İspir içinde kalıp ayağımla ilgilenmek istedim.
Hastanelik bir durum olmadığından eczaneye gittim,burkulmaya iyi gelen krem aldım,ağrı kesici zaten bende var.Öğretmenevinin yolunu tuttum ama öğretmenevinde yer yok,İspir’de sınırlı sayıda otel var, uygun ve temiz olanına yerleştim.Bugün ve bu gece ayağımı zorlamamam gerek,o ayak bana gerekli o yüzden dinlendirmeliyim.Otele yerleştikten sonra akşam ve yarın için gerekli olanları alıp otele geri döndüm.
Güzel bir duş,temizlik ve yemek, sonra da dinlenme moduna geçerken ayağıma krem ile güzelce masaj yaptım ve yatağa uzattım,ilk etaptaki şişlikten belirli oranda eser yok bu iyiye delalet.Bu gün 2018 rekorumu egale etmek için Çengovit Buzul Gölleri’ne tırmanmak istedim ama 2950 metre de ayak burkulması nedeniyle geri döndüm.Çoruh Vadisine yukarıdan baktım ve şimdi ispir’deyim.
Yarın İspir-Bayburt arasında Çoruh Vadisi boyunca yol alacağım.Yarın ki program aynı zamanda 2018 yılının ters rotası olacak.Yarın Çoruh Vadisinde görüşmek üzere.
3 ncü Gün Moryayla-Çengovit Buzul Gölleri-Yeşilyurt-Çoruh Vadisi-İspir:43 km
KARADENİZDEYİM 10-24 AĞUSTOS 2020 (3. Gün Moryayla-Çengovit Buzul Gölleri-Yeşilyurt-Çoruh Vadisi-İspir)
Discussion about this post